Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
14 Ekim 2023
Sirküler No: 894
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 102’nci maddesinde yapılan düzenlemede; SGK denetim elemanlarına 5510 sayılı Kanunun uygulanmasından doğan inceleme ve soruşturma görevlerini yerine getirmeleri sırasında işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler görevlerini yapmasına engel olamayacakları; engel olanlar hakkında eylemleri başka bir suç oluştursa dahi, asgari ücretin 5 katı tutarında ve görevlerini yapmasını engellemek amacıyla cebir ve tehdit kullanan işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler hakkında asgari ücretin 10 katı tutarında idari para cezası uygulanacağı düzenlenmiştir.
SGK denetim elemanlarına işveren dışındaki kimselerin engel olması halinde, cezaların şahsiliği ilkesi uyarınca engel olan kimseler hakkında idari para cezası uygulanır ve dolayısıyla uygulanacak idari para cezası işverene ait işyeri dosyası ile ilişkilendirilmez. Örneğin; Sosyal Güvenlik Denetmeni X isimli işverene ait işyerine 16.10.2023 tarihinde denetime gitmiş ancak işverenin işyerinde bulunan eşi sigortalıların kimlik bilgilerinin istenmesine engel olmuştur. Bu durumda denetime engel olan işverenin eşi hakkında idari para cezası uygulanır.
İdari para cezasının uygulanmasında SGK denetim elemanlarına engel olma eyleminin gerçekleştirildiği tarih, fiilin işlendiği tarih olarak kabul edilmektedir.