SGK Yönünden Yoklama İşlemleri Ne İçin Yapılır?

SGK yönünden yoklama işlemlerinin amacı; gelir veya aylık almakta iken ölen ya da gelir ve aylık alma koşullarını kaybedenlerin zamanında belirlenerek, öncelikle bunlar adına yapılan ödemelerin durdurulmasını, daha sonra da gelir ve aylığın kesilerek varsa yersiz olarak yapılan ödemelerin ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilmesini sağlamaktır. Gelir ve aylık alma şartlarının devam etmesi ile ilgili olarak SGK tarafından yürütülecek işlemler aşağıdaki hususlarını kapsar.
– Sürekli iş göremezlik geliri alanlar için, sürekli iş göremezlik durumlarının devam ettiği.
– Vazife malûllüğü aylığı ile malûllük sigortasından aylık alanlar için; 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olmadıkları, yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmadıkları ile malûllük durumlarının devam ettiği.
– Yaşlılık aylığı bağlananlar için; 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olmadıkları, yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmadıkları ile 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olmakla birlikte sosyal güvenlik destek primine tabi oldukları.
– Ölüm geliri veya ölüm aylığı alanlar için; sigortalının dul eşinin yeniden evlenmediği, reşit duruma girmemiş çocukların hayatta bulundukları, 18 yaşını doldurmuş erkek çocuklardan lise ve dengi öğrenim yapanların 20 yaşına, yüksek öğrenim yapanların 25 yaşına kadar öğrencilik
durumlarının devam ettiği, kız çocukların evlenmedikleri, malûl çocukların çalışma gücündeki kayıp oranının en az %60 olduğu,
– 5510 sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmadığı veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık almadığı.
– Ana ve babasının her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olduğu ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve aylık bağlanmadığı.
– Eş ve kız çocuklarından eşinden boşandığı hâlde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşamadığı,
– Kendisi ve hak sahiplerinin hayatta oldukları. Gelir ve aylık sahiplerinin 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olup olmadıkları ile 5510 sayılı Kanuna göre başka bir gelir veya aylık alıp almadıkları Sosyal Güvenlik Kurumunun ve diğer kurum ve kuruluşların ilgili kayıtlarının belirli dönemlerle taranması ile tespit edilir. Türk Vatandaşı olmayan ve SGK’ dan aylık veya gelir alan kişilerin aylık ve gelir alma şartlarının devam edip etmediği hususunun tespiti için SGK tarafından belge istenebilir.

SGK gerekli gördüğü zaman ve hâllerde belirleyeceği yöntemlerle gelir veya aylık alanlarla bunların veli, vasi, kayyım ve vekillerinin, yukarıda yer alan bilgilerinin tespiti amacıyla yoklama yaptırabilir. Yoklama işlemi gelir veya aylık ödeyen bankalar veya PTT şubelerine de yaptırılabilir. SGK tarafından, gelir veya aylık alma şartlarının devam edip etmediğinin tespiti amacı ile gerekli görülen hâllerde kendi mevzuatına göre kayıt veya tescil yapan ilgili kurum, kuruluş ve birlikler veya vergi dairelerinden usulüne göre düzenlenmiş belge istenebilir. Gelir ve aylık almakta olan çocukların öğrencilik niteliğinin devam edip etmediği hususunun tespiti için Millî Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu ile sözleşmeler yapılabilir. SGK ödemeler kütüğü ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün nüfus kütükleri 15 günü geçmemek üzere belirli periyotlarla karşılaştırılarak, cinsiyet değişikliği, ölümü veya evlenmesi nedeniyle gelir ve aylık alma şartlarını yitirenler tespit edilir. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar, diğer gerçek veya tüzel kişiler ile kamu idareleri ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan münferiden istenilen bilgi ve belgelerin 1 aylık süre içerisinde gönderilmesi gerekmektedir. Bilgi ve belgelerin yapılan tebligata rağmen 1 ay içerisinde gönderilmemesi veya noksan gönderilmesi halinde idari para cezası uygulanır. SGK denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurları, gelir ve aylık alma şartlarının devam edip etmediğinin, sigortalıların geçici iş göremezlik süresince ve malûliyet aylığı alanların fiilen çalışıp çalışmadığının tespiti hususunu mahallinde inceleme yetkisine sahiptir. Bu belirtilen inceleme, öldüğü hâlde nüfusa tescil edilmeyen gelir ve aylık sahipleri ile boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşamayı sürdüren eş veya kız çocuklar olmak üzere, gelir ve aylık alma şartlarını yitirenlerin tespitini de kapsar. SGK denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yürütülen denetim sonucunda; temin edilen yeni sağlık kurulu raporlarının SGK Sağlık Kurulunca incelenmesi sonucu sigortalı ve hak sahiplerinin, malûllük ve iş göremezlik raporlarında belirtilen rahatsızlıklarının mevcut olmadığı ya da mevcut olmasına rağmen gelir ve aylık bağlanmasını gerektiren düzeyde olmadığına karar verilmesi hâlinde, ilgililere bağlanan gelir ve aylıklar başlangıç tarihi itibarıyla iptal edilir, yapılan yersiz ödemeler, ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilir.