Mahmut Akman
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
19 Ocak 2023
Sirküler No: 726
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “prime esas kazançlar” maddesini taşıyan 80’inci maddesine prime tabi olan ve olmayan ödemeler sayılı ve sınırlı bir şekilde sayılmış olup, işverenleri tarafından işçilerine ücret ödeme bordrolarında, ücret hesap pusulalarında göstermek üzere nakdi olarak “yol yardımı” yaptıkları görülmektedir. Bahse konu “yol yardımı” SGK Matrahına dahil edilip edilmeyeceği sürekli tartışma konusu olmuştur ve halen de olmaktadır.
Sirküler konusunu bir yargı kararı da esas alarak işleyelim (Yargıtay 10. Hukuk Dairesi; E:2014/28267, K:2016/3697, T:21.03.2016): Kararda “01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun’un 80 maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendinde, prime esas kazanca dâhil edilemeyecek ödemeler belirtildikten sonra (c) bendinde, (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında yapılan tüm ödemelerin prim esas kazanca dâhil olduğu hüküm altına alınmış olup, yol yardımı ödemeleri (b) bendinde sayılan istisnalar arasında yer almadığından, bu tarihten sonra davacı işveren tarafından yapılan yol yardımı ödemelerinin prime esas kazanca dâhil olduğu gözetilmelidir.” Denilmiştir.
Sonuç olarak; yol yardımı ya da yol parası sigortalıya işe gidip gelebilmesinde destek olarak verilen ek bir ödeme olup; söz konusu ödemenin 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtildiği şekilde “(b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur.” hükmü gereği prime esas kazanca dâhil edilmesi gerekmektedir. Kısaca; işe gelip gitmek amacıyla sigortalıya ödenen yol paralarının tamamı prime esas kazanca dahil edilerek prim kesilir.